Depo Provera®: Sadece progesteron hormonu (Medroksiprogesteron asetat) içerir.
Mesigyna®: Hem östrojen hem progesteron içerir.
İğneler ilk defa adetin ilk 5 günü içerisinde kalçadan yapılarak kullanılmaya başlanır daha sonra belirlenen aralıklarla yapılır.
Etki Mekanizmaları
- Ovulasyonu (yumurtlamayı) baskılar
- Servikal mukusu kalınlaştırır
- Endometrial değişikliklere yol açar
- Tüplerdeki hareketliliği değiştirir
Yan Etkileri
- Düzensiz adet kanaması
- Amenore (adet görememe)
- Normalden fazla büyümüş folikül
- Kıllanmada artış
- Osteoporoz (kemik erimesi)
- Kilo değişiklikleri
- Lipid kolesterol üzerinde olumsuz değişiklikler
- Premenstural sendrom
- Memelerde hassasiyet
- Akne
Kullanılmaması Gereken Durumlar
- Gebelik ve gebelik şüphesi
- Aktif karaciğer hastalığı
- Meme kanseri ve şüphesi
- Genital organ kanserleri
- Nedeni bilinmeyen vaginal kanama
Aylık doğum kontrol iğneleri kullanımı bırakıldıktan 1-2 ay sonra gebe kalabilme yeteneği tekrar kazanılır. Bu süre 3 aylık iğnelerde 6-18 ay kadar uzun sürebilir.
Üç aylık iğneler östrojen içermediklerinden migreni olanlar, lipid-kolesterol yüksekliği olanlar, kalp hastalığı olanlar, 35 yaş üzerindekiler, sigara kullananlar tarafından da kullanılabilirler. Emzirme döneminde kullanılabilirler, sütü azaltmazlar
Aylık iğneler ise doğum kontrol hapları gibi hem östroen hem progesteron içerdikleri için etki, yan etki, kullanma ya da kullanmama durumları açısından aynen doğum kontrol haplarına benzer özellik gösterirler. Doğum kontrol hapları konusunda yazılan uyarılar bunlar için de aynen geçerlidir.
Bu iğneleri kullanırken gebe kalanların bebeklerinde herhangi bir anomali (teratojen etki) yaptıkları izlenmemiştir.
3 Aylık İğnelerle (Depo-Provera) Korunmak Ne Kadar Başarılıdır?
3 aylık korunma iğneleri yüksek başarı oranına sahiptir. Bu yöntemler korunurken gebe kalma riski yüzde 1 den azdır. (1000′de 3)
Doğum Kontrol İğneleri Doğumdan Ne Kadar Sonra Kullanılabilir?
3 aylık olanlar doğumdan sonra emzirme varsa doğumdan 6 hafta sonra, emzirme yoksa doğumdan 3 hafta sonra kullanılmaya başlanabilir. Aylık olanlar doğumdan sonra emzirme varsa doğumdan 6 ay sonra, emzirme yoksa doğumdan 3 hafta sonra kullanılmaya başlanabilir.
3 Aylık Korunma İğnesini Bıraktım Fakat Adet Göremiyorum?
Bu iğneler (depo-provera) kullanırken ya da kullanmayı bıraktıktan sonra adet gecikmesine sebep olabilir. Bazen bu iğne ile korunmayı bıraksanız bile adetlerinizin tekrar başlaması 1 yıl hatta 18 ayı bulabilir. Bu arada adetlerinizdeki gecikmenin sebebi gebelik de olabilir düşüncesiyle gebelik testleri yaptırmanız faydalı olacaktır. Adetlerinizdeki bu gecikme sizin gebe kalamayacağınız anlamına gelmez, bu iğneler bırakıldıktan sonra gebe kalmayı engellemezler, sadece adetlerde gecikme olur.
Sadece Progesteron İçeren Korunma Yöntemleri İle İlgili Önemli Bilgiler
(Aşağıdaki bilgiler sadece progesteron içeren haplar (minipill), progesteron içeren 3 aylık korunma iğneleri ve cilt altı implantlar için geçerlidir.)
- Oral kontraseptiflerden (OKS) farklı olarak yaş sınırı yoktur, 35 yaş üzerinde de kullanılabilir.
- Doğumdan sonra emzirenlerde kullanmaya başlamak için 6 hafta geçmesi gerekirken, emzirmeyenler doğumdan hemen sonra kullanmaya başlayabilir.
- Düşük ya da kürtajlardan hemen sonra kullanmaya başlanabilir.
- Sigara içenler de kullanabilir.
- Tansiyon yüksekliği aşırı olmadığı sürece ve kontrol altında olduğu sürece kullanılabilir.
- Geçmişte damar tıkanıklığı (DVT) öyküsü olanlar kullanabilir, damar tıkanıklığı halen mevcutsa kullanılmamalıdır.
- Kolesterol yüksekliğinde kullanılabilir.
- Kalp kapak hastalığı olanlar kullanabilir.
- Migren aurasız ise kullanılabilir.
- Epilepsi hastaları kullanabilir.
- Endometriyozis hastaları kullanabilir.
- Over (yumuralık) kisti olanlar kullanabilir.
- Rahim ağzında (servikste) iyi huylu hastalıkları olanlar kullanabilir.
- Memede iyi huylu kist v.b hastalıkları olanlar kullanabilir.
- Myomu olanlar kullanabilir.
- Pelvik enfeksiyonu olanlar kullanabilir.
- Diabet (şeker hastalığı) eğer böbrek, göz, damar gibi organlarda hasar yaratmamışsa engel teşkil etmez.
- Guatr (hipertroidi veya hipotroidi) engel teşlik etmez.
- Safra kesesi taşları engel teşkil etmez.
- Siroz veya karaciğer tümörü olanlar kullanmamalıdır.
- Aktif viral hepatit durumunda kullanılamaz, taşıyıcılar kullanabilir.
- Anemi, talasemi, orak hücreli anemi durumlarında kullanılabilir.
- Rifampisin ve griseofulvin dışındaki antibiyotiklerle aynı anda kullanımından etkilenmez.
Prof. Dr. Cansun Demir
Kadın Hastalıkları – Doğum ve Perinatoloji Uzmanı